Idąc do apteki często rozmawiasz z aptekarzem. Niejednokrotnie przecież doradza Ci, a nawet odradza zakup jakichś produktów. Więc o co to „halo”, jeśli chodzi o opiekę farmaceutyczną, a w szczególności o przegląd lekowy stanowiący fundamentalny element opieki farmaceutycznej?

Czym jest przegląd lekowy?

Tak właściwie przegląd lekowy jest dokładnie tym samym, co przegląd samochodu. Chcesz jeździć autem, to raz w roku osoba z odpowiednimi uprawnieniami musi sprawdzić jego różne elementy. Przegląd lekowy to również przegląd, ale leków które zażywasz, natomiast w ujęciu bardzo szerokim. W tym przypadku nie liczy się tylko lista leków, które stosujesz, ale również schemat dawkowania, równoległe przyjmowanie innych produktów np. suplementów diety, prawidłowe ich przyjmowanie oraz ocena pozafarmakologicznych działań pacjenta.

Jak to działa?

Przegląd lekowy to usługa, którą wprowadziła ustawa o zawodzie farmaceuty. Jej celem jest:

1. Identyfikacja realnych i potencjalnych zagrożeń wynikających ze stosowanych leków
2. Ocena czynników mających wpływ na prawidłowość leczenia
3. Edukacja pacjenta w zakresie:

• właściwego sposobu stosowania leków np. sposobu zażywania leków wziewnych
• profilaktyki i zdrowego stylu życia np. stosowania diety dopasowanej do choroby czy wdrożenia aktywności fizycznej, ale tej realnie realizowanej
• przestrzegania zaleceń farmakoterapeutycznych, np. właściwego dawkowania leków
• prawa do uzyskania wyczerpującej informacji o stosowanej farmakoterapii podczas każdej wizyty u lekarza i podczas konsultacji farmaceutycznej.

Obecnie realizowana jest w ramach pilotażu, czyli przynajmniej przez najbliższy rok profesjonalny przegląd lekowy może wykonywać tylko 75 farmaceutów w wybranych aptekach w Polsce.

Czy każdy może wziąć udział w programie przeglądu lekowego?

Nie, farmaceuta na podstawie rozmowy z pacjentem kwalifikuje go do programu. Pacjent musi spełniać określone warunki:

1. Wiek: 18-60 lat
2. Przyjmowanie na stałe min. 5 leków przepisywanych przez lekarza w tym 2 należących do kategorii działających na układ sercowo-naczyniowy (np. leki na nadciśnienie, przeciwzakrzepowe, przeciwarytmiczne itp.)
3. Pacjent powyżej 60 roku życia przyjmujący więcej niż 10 leków wydawanych z przepisu lekarza w tym min. 2 oddziałujących na układ sercowo-naczyniowy
4. Farmaceuta zidentyfikował nadmierną liczbę stosowanych leków
5. Pacjent wyraża gotowość udziału w tym programie, deklaruje gotowość współpracy z farmaceutą i lekarzem, którzy będą realizować program. WAŻNA jest chęć współpracy pacjenta z farmaceutą.

Przegląd lekowy nie jest zatem klasycznym doradztwem w aptece, które możesz uzyskać zawsze dokonując zakupu w aptece.

Decydując się na udział w przeglądzie lekowym musisz wypełnić formularz kwalifikacyjny, który przynosisz wypełniony na pierwszą wizytę.

Z praktycznego punktu widzenia:

1. Farmaceuta proponuje Ci albo Ty sam zgłaszasz chęć do udziału w przeglądzie lekowym. Farmaceuta sprawdzi, czy spełniasz założenia programu.
2. Wypełniasz arkusz kwalifikacyjny
3. Przychodzisz na pierwszą wizytę, która może trwać godzinę a nawet dłużej. Podczas wizyty farmaceuta prowadzi z Tobą obszerny wywiad nt. stosowania przepisanych przez lekarza leków, ale również zakupionych bez recepty, suplementów diety, schematów dawkowania, przestrzegania zaleceń dietetycznych czy działań pozafarmakologicznych, które realizujesz (bądź nie) w celu wsparcia procesu terapeutycznego. Rozmowa odbywa się w specjalnie przygotowanym pomieszczeniu z poszanowaniem Twojego prawa do prywatności i wymaga wcześniejszego ustalenia terminu wizyty.
4. Po 10 dniach odwiedzasz farmaceutę ponownie. Farmaceuta przez ten czas analizował Twój przypadek, żeby przekazać Ci i Twojemu lekarzowi właściwą informację zwrotną. Może okazać się, że zaleci Ci rezygnację ze stosowania leków czy suplementów diety, które stosujesz. Albo odwrotnie – zalecić stosowanie produktów wspierających terapię. Farmaceuta może również zauważyć, że nieprawidłowo stosujesz leki i konieczna jest modyfikacja stosowanych przez ciebie schematów. A może okazać się również, że należy o Twoim procesie leczenia porozmawiać z lekarzem w celu zmiany lub modyfikacji zażywanych leków.
5. Po miesiącu przychodzisz na 3 spotkanie, podczas którego farmaceuta weryfikuje realizację zaleceń.

Czy ta usługa jest płatna?

Nie, pacjent nie ponosi żadnych dodatkowych kosztów. Przegląd lekowy jest usługą, która ma być  świadczeniem opieki zdrowotnej refundowanym przez NFZ. Po to m.in. realizowany jest teraz pilotaż, żeby ocenić zyski, jakie przyniesie ta usługa całemu systemowi, ale i oszacowanie kosztów jakie ponosi apteka.

Pamiętaj, że przegląd lekowy to usługa, która na szerszą skalę będzie realizowana w przyszłości, teraz funkcjonuje jako pilotaż. W aptece zawsze uzyskasz poradę i zweryfikujesz stosowane leczenie. Zaufaj wiedzy i doświadczeniu aptekarzy – oni naprawdę chcą dla Ciebie jak najlepiej.

Artykuł nie wyczerpuje całej złożoności tematu, stanowi tylko podsumowanie najważniejszych dla pacjenta informacji.

Podstawa prawna:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie programu pilotażowego przeglądów lekowych (dziennikustaw.gov.pl)